HIV
การตรวจเพื่อการคัดกรอง
- Anti-HIV ตรวจด้วยชุดตรวจคัดกรอง 3 ชุดตรวจ โดยชุดตรวจกรองที่ 1 มีความไวสูงสุด (แนะนำให้ใช้ชุดตรวจรุ่นที่ 4) ชุดตรวจกรองที่ 2 มีความจำเพาะกว่าชุดตรวจ กรองที่ 1 และชุดตรวจกรองที่ 3 มีความจำเพาะสูงกว่าชุดตรวจกรองที่ 2
- ในทารกที่เกิดจากมารดาที่ติดเชื้อ HIV ให้แบ่งทารกเป็น 2 กลุ่มได้แก่ high risk และ standard risk
1. กลุ่ม high risk ให้ตรวจ HIV DNA PCR ที่ตอนแรกเกิด, 1, 2 และ 4 เดือน
2. กลุ่ม standard risk ให้ตรวจ HIV DNA PCR ที่ตอนอายุ 1 เดือนและตอนอายุ 2 หรือ 4 เดือน
ทั้ง 2 กลุ่ม ถ้าผล negative ทุกครั้ง ให้ตรวจ anti-HIV ตอนอายุ 18 เดือน
* ไม่ส่งตรวจ Anti-HIV ในทารกอายุตั้งแต่แรกเกิดถึง 12 เดือนที่เกิดจากมารดาที่ติดเชื้อ HIV
การตรวจเพื่อการวินิจฉัย
- Anti-HIV ตรวจด้วยชุดตรวจคัดกรอง 3 ชุดตรวจ หากพบว่าการตรวจให้ผลบวกครั้งแรก ควรเจาะเลือดตัวอย่างที่ 2 เพื่อยืนยันตัวบุคคล
* ไม่ควรสั่งตรวจ anti-HIV ซ้ำเมื่อผู้ติดเชื้อเอชไอวีได้รับการยืนยันการวินิจฉัยแล้ว เช่น กรณีส่งตรวจก่อนการผ่าตัด
- HIV viral load (VL) หรือ HIV PCR ควรส่งตรวจเมื่อประเมินว่าผู้เข้ารับการตรวจอาจติดเชื้อเอชไอวีระยะเฉียบพลัน
การตรวจเพื่อติดตามผลการรักษา
- CD4
- CD4 <350 cells/mm3 ตรวจปีละ 2 ครั้ง
- ในเด็ก ตรวจ CD4 เพื่อประเมินความเสี่ยงในการป่วย ด้วยโรคติดเชื้อฉวยโอกาสต่าง ๆ ให้ตรวจทุก 6 เดือน ต่อมาเมื่อเด็กมีอายุ 6-12 ปี ที่ HIV VL undetectable ติดต่อกันอย่างน้อย 2 ปี โดย จำนวน CD4 >500 cells/mm3 และกินยาต้านเอชไอวีอย่างสม่ำเสมอ สามารถหยุดตรวจ CD4 ได้
* กรณีปริมาณ HIV VL วัดไม่ได้ (undetectable) ติดต่อกันอย่างน้อย 2 ปี และ CD4 >350 cells/mm3 ไม่จำเป็นต้องตรวจ CD4
- HIV viral load
- ตรวจในเดือนที่ 3-6 หลังเริ่มยาต้านเอชไอวี ถ้าพบว่า VL >50 copies/ml ให้ตรวจซ้ำอีกใน 3-6 เดือน
- กรณี VL วัดไม่ได้ ให้ตรวจปีละ 1 ครั้ง
- ในผู้ป่วยเด็กให้ตรวจ HIV VL หลังเริ่มยาต้านเอชไอวี 6 เดือนหรือเปลี่ยนสูตรยาเป็นเวลา 3 เดือน เพื่อประเมินประสิทธิภาพของสูตรยา หลังจากนั้นตรวจติดตามทุก 6-12 เดือน และเมื่อ HIV VL undetectable ให้ตรวจปีละครั้ง
* ในกรณีที่ผู้ติดเชื้อเอชไอวีที่เคยเริ่มยาต้านเอชไอวีแล้ว และขาดยา ไม่ควรตรวจ HIV VL ในขณะที่ผู้ติดเชื้อไม่ได้กินยาต้านเอชไอวี แนะนำให้ตรวจ HIV VL หลัง การ เริ่มยาต้านไวรัสครั้งใหม่ 3 เดือน
- HIV drug resistance testing
- ตรวจในกรณี VL >1,000 copies/ml
- ควรตรวจ HIV drug resistance testing ในผู้ป่วยเด็กที่เพิ่งได้รับการวินิจฉัยติดเชื้อเอชไอวี